paparuda

W Rumunii Paparuda to nazwa bogini bądź istoty z folkloru, która ma moc zsyłania deszczu, a swoje obchodzi swoje święto w trzeci czwartek po Wielkanocy. Jednak w przypadku poważnej suszy rytuały jej poświęcone mogą odbywać się w jakimkolwiek czasie. Zapisane małą literą paparudă / paparude to młoda dziewczyna lub orszak dziewcząt, które odgrywały rolę bogini w rytuale mającym zesłać na ziemię życiodajny deszcz. Dziewczęta tańczyły nagie, ale zakryte wieńcami i spódnicami uplecionymi z liści, najczęściej wierzbowych. Wiodąca orszakiem dodatkowo miała na twarzy maskę z liści i kwiatów.

Według rumuńskich etnografów rytuał przywoływania deszczu składał się z trzech sekwencji:
1) złożenie orszaku;
2) tańce i właściwy rytuał;
3) śmierć rytualna.

Przywołam najczęściej opisywany wariant, ale należy pamiętać, że w każdym regionie, a nawet w każdej wiosce, tradycje mogły być zupełnie lub nieznacznie inne.

Orszak tworzyły tylko młode, kilkunastoletnie i jeszcze niezamężne dziewczyny, spośród których jedna była wybrana na wiodącą – samą hipostazę bogini Paparudy. W wielu regionach była nią dziewczyna pochodzenia cygańskiego. Po upleceniu i założeniu żywego, zielonego stroju orszak wyruszał na pochód przez wieś. Mieszkańcy oblewali dziewczęta wodą, podczas gdy te klaskały w dłonie, wybijając rytm, i śpiewały pieśni-zaklęcia. Radosny i rozśpiewany pochód przez wioskę symbolizował życie i podróż Paparudy przez ten świat. Ostatnim elementem ceremonii była śmierć rytualna – dziewczyna odgrywająca rolę Paparudy zrzucała maskę z liści i kwiatów, po czym puszczała ją na rzeczną wodę.

Jest naprawdę wiele zapisanych wariantów pieśni poświęconych Paparudzie, wszystkie jednak mają trzy elementy wspólne – zwrot do bogini, prośbę o deszcz oraz o urodzaj. Takiej pieśni możecie posłuchać na YouTube w wykonaniu zespołu Via Dacă bądź Surorile Osoianu.